Torbiel skrzelopochodna

Jak dochodzi do powstania torbiela bocznej szyi?

Podczas pierwszych tygodni rozwijania się zarodka w organizmie zapłodnionej kobiety, czyli mniej więcej w 6. tygodniu, w ludzkim zarodku rozwija się pięć par kieszonek skrzelowych.

Kieszonki te następnie rozwiną się w postacie narządów szyi, klatki piersiowej czy głowy.

Z pozostałości tych kieszonek wywodzą się torbiele, które znajdują się na przednio-bocznej powierzchni szyi. Czasem znajdują się również w śliniance przyusznej. Konkretna lokalizacja, w jakiej znajdują się torbiele, zależy od kieszonki skrzelowej. Kieszonek jest pięć, więc z każdej kieszonki wywodzić się będzie inny torbiel w innym miejscu.

Torbiele, które wywodzą się z kieszonki I, umiejscowione są w okolicach przedusznej lub poza tylną połową żuchwy. Zdarzają się sytuacje w których te torbiele mogą być połączone z słuchowym przewodem zewnętrznym. W przypadku torbieli z II kieszonki, pojawiają się na przednim brzegu lub w połowie mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego.

Zdarza się, że połączone są z drożnym przewodem i z gardłem. Natomiast torbiele z kieszonki III i IV zlokalizowane są nad obojczykiem lub mostkiem. Część IV znajduje się głównie w tarczycy jako postacie chrząstki lub tkanki. Co do kieszonki V istnieje wiele spekulacji, które mówią nawet, że V para nie występuje. Jednak przyjmuje się, że znajdywana jest w miejscach gdzie kieszonka IV.

Diagnostyka torbieli skrzelopochodnej

Diagnostyka ustalana jest dzięki wynikom badaniu histopatologicznego. W badaniach stwierdza się treść ropną a w wielu przypadkach skóra w miejscu gdzie znajduje się torbiel ulega zaczerwienieniu i obrzękowi. Zdarzają się również przypadki w których torbiel przebija się na zewnątrz, czyli przebija powierzchnię skóry. Powierzchnia torbieli pokryta jest wielowarstwowym płaskim nabłonkiem. Momentami walcowatym nabłonkiem migawkowym. Pod tym nabłonkiem widoczny jest naciek z limfocytów z ośrodkami rozmnażania grudek chłonnych.

Prócz badania obrazowego, pomocne są również takie badania jak USG i tomografia komputerowa. W nich torbiel diagnozowany jest jako półokrągły cień, wewnątrz którego można znaleźć płyn, bardzo przypominający śluzowe wydzieliny.

Powikłania i leczenie torbieli bocznej szyi

W związku z tym, że torbiel bocznej szyi pojawia się już w 6. tygodniu rozwoju zarodka, wymagane będzie szybkie leczenie nowo narodzonego człowieka. Jednym z zagrożeń torbieli jest możliwość wystąpienia przerzutów do węzłów chłonnych, gdzie dodatkowo mogą pojawić się zmiany martwiczo-torbielowate. Tego typu przerzuty mogą powodować powstanie raka migdałka podniebiennego lub raka tarczycy. Przypadki rozwoju raka w torbieli skrzelopochodnej są jednak bardzo rzadkie.

Najczęstszą metodą leczenie jest zabieg chirurgiczny, który polega na wycięciu torbieli. W momencie, kiedy torbiel nie zostanie całkowicie usunięta, istnieje możliwość nawrotu choroby. Torbiele, które są w stanie zapalnym nie są operowane. Wymagają najpierw leczenia farmakologicznego i dopiero po ustąpieniu objawów stanu zapalnego, można przystąpić do dalszego leczenia.

Autor: Damian Nowaczek

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy torbiela skrzelopochodnej